Ko’p beriladigan savollar

Imtiyozli davr – bu siz kredit bo‘yicha faqat foiz to‘lovlarini amalga oshirishingiz mumkin bo‘lgan vaqt. Bu vaqtda sizga kreditning asosiy summasini so‘ndirish majburiyati yuklatilmaydi.

Bank jismoniy va yuridik shaxslardan omonatga pul qabul qiladi hamda ushbu mablag‘larni aholiga kredit sifatida taqdim etadi. Barcha ishlab chiqarish jarayoni kabi, ushbu jarayonda ham “xomashyo” va “yakuniy tayyor mahsulot” o‘rtasida farq mavjud. Ushbu farq bankning opreatsion xarajatlari (xodimlarning ish haqi, ijara, bino uchun xarajatlar, safar va amortizatsiya ajratmalari, sug‘urta, soliq va h.k.), shuningdek, risk bo‘yicha xarajatlardan tashkil topadi (to‘lanmagan kreditlar bo‘yicha majburiyat bank zimmasiga tushadi va shu sababdan bank yetarli darajada rezerv miqdorini yaratishi zarur). Foiz stavkalariga, o‘z navbatida, pul manbalariga iqtisodiyotda talab va taklif darajasi, raqobat va boshqa omillar ham ta'sir ko‘rsatadi.

Bank-emitentga qo‘ng‘iroq qilib, bank kartasining yo‘qolganligi haqida xabar berilishi zarur, bunda bank kartasi blokirovka qilinadi. Shundan so‘ng, yo‘qotilgan bank kartasini qayta tiklash uchun bankka ariza topshiriladi. Shuni ta'kidlash joizki, ayrim banklar bank kartasini blokirovka qilish yoki blokirovkadan chiqarish amaliyotlarini bankning mobil' ilovasi orqali amalga oshirish imkoniyatini taqdim etadi.

Tijorat bankida voyaga yetmagan bola uchun ota yoki onasining shaxsini tasdiqlovchi hujjati (pasport/ identifikatsiya ID-kartasi/ yangi namunadagi haydovchilik guvohnomasi/ harbiy bilet) va bolaning tug'ilganlik haqidagi guvohnomasini taqdim etish orqali uning nomiga omonat ochish mumkin. Masalan, bolaning tug'ilgan paytidan boshlab 16 yoshgacha amal qiladigan "Navqiron" omonat turini ochish mumkin. Shuni yodda tutish kerakki, omonat shartlari banklarda farq qilishi mumkin.

CVV-kod bank kartasining orqa tomonida ko‘rsatilgan uch xonali raqam (kod)dir. Qoidaga ko‘ra, kartaning orqa tomonida ko‘rsatilgan 7 ta raqamning ohirgi 3 ta raqamidir. Shuni ta'kidlash kerakki, xavfsizlikni ta'minlash maqsadida CVV-kodni uchinchi shaxslarga ma'lum qilmaslik tavsiya etiladi, chunki bu ma'lumotlar sizning kartangizni internet orqali boshqarish imkonini beradi.

Foizlar kapitalizatsiyasi – bu ma'lum muddatda depozit bo‘yicha hisoblangan foizlar omonatning asosiy summasiga qo‘shilishi va keyingi foizlar yangi hosil bo‘lgan summa bo‘yicha hisoblanishi. Boshqacha so‘z bilan – foizlarga ham foiz to‘lanishi.

Omonat mablag'larini qarindoshlaringizga vasiyat qilib qoldirishingiz mumkin. Buning uchun vasiyatingizni notarius orqali tasdiqlashingiz kerak.

Garovda turgan mol-mulkni garovga qo‘yuvchi (qarzdor) tomonidan boshqa kreditni ta'minlash uchun berish navbatdagi garov hisoblanadi.

Quyidagi holatlar bajarilganda navbatdagi garovga yo‘l qo‘yiladi:

• oldingi garov shartnomalarida navbatdagi garov taqiqlanmagan bo‘lsa;
• garov to‘g‘risidagi tegishli ma'lumotlar garov reestriga oldingi va navbatdagi garovga oluvchilar tomonidan kiritilgan bo‘lsa.

Bunda, garovga qo‘yilgan mulkning qiymati ikkita kreditni ham so‘ndirishga yetarli bo‘lishi hamda navbatdagi garovga oluvchining roziligi kerak bo‘ladi.

Agar qarzdor o‘z majburiyatlarini bajarmasa, navbatdagi garovga oluvchining talabi oldingi garovga oluvchilarning talablaridan keyin, qonunda belgilangan tartibda ushbu mol-mulkning qiymatidan qanoatlantiriladi.

Siz kredit bo‘yicha to‘lovlarni quyidagicha amalga oshirishingiz mumkin:

- bank kassalarida;
- bank mobil ilovalari yordamida;
- bank rasmiy saytida shaxsiy sahifa orqali;
- to‘lov tizimlari orqali (masalan, Click, Payme, Paynet.uz va h.k.)

Bundan tashqari, siz faoliyat yuritayotgan tashkilot har oy ish haqingizning bir qismini bank hisob raqamingizga o‘tkazib borishi mumkin. Ushbu bank hisob raqamidan esa kredit uchun to‘lovlar yechib olinadi. Buning uchun bankda hisob raqamidan kredit to‘lovlarini yechib olish to‘g‘risida topshiriq rasmiylashtirish kerak bo‘ladi.

Shu bilan birga, agar siz overdraft olsangiz, hisobingizga mablag‘ kelib tushishi bilan bank avtomatik ravishda qarz summasini yechib oladi.

UZCARD va HUMO milliy to‘lov tizimlarining bank kartalari uchun o‘rnatilgan pin-kod istalgan savdo terminali, bankomat orqali yoki bank kartasi ochilgan bankda o‘zgartirish mumkin. Xalqaro to‘lov tizimlari bank kartalari saqlovchilari esa pin-kodni bankomatlarda va xizmat ko‘rsatuvchi banklarda o‘zgartirishlari mumkin.